Üç ay önce Etiyopya ile Soamlia'nın ayrılıkçı bölgesi Somaliland arasında bir anlaşmanın duyurulmasından bu yana, iki doğu Afrikalı komşu ve güvenlik ortağı arasında gerginlikler artıyor.
Somali, 4 Nisan'da Etiyopya'nın büyükelçisine 72 saat içinde ülkeyi terk etmesini ve Etiyopya'nın Somaliland bölgesindeki ve yarı özerk Puntland bölgesindeki konsolosluklarının kapatılmasını emretti.
Kabine kararına göre, konsolosluklarda görevli diplomat ve personelin bir hafta içinde Somali'yi boşaltması gerekiyor. Somali Dışişleri Bakanlığı, Etiyopya büyükelçisini sınır dışı etmenin yanı sıra, istişarelerde bulunmak üzere kendi Etiyopya büyükelçisini de geri çağırdı.
Kabine kararında, kararların nedeni olarak Etiyopya'nın Somali'nin “iç işlerine” müdahalesi gösterildi.
Başkent Mogadişu'daki büyükelçilikten Etiyopyalı yetkililer, iletişimin alındığını doğruladı.
Etiyopya, Ocak ayı başında Somaliland ile bir mutabakat zaptı imzaladı; Somali bunu kendi egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal etmekle suçladı.
Mutabakat, Etiyopya'nın Somaliland üzerinden denize erişimine izin verecek ve bunun karşılığında Etiyopya, Somaliland'ı bağımsız bir ülke olarak tanıyacaktı.
Somali Devlet Başkanı Hasan Şeyh Mahmud, Etiyopya Hükümeti ile Somaliland arasında imzalanan “mutabakat zaptını geçersiz kılan yasayı” imzaladı.
Etiyopya, denize erişimi olmayan dünyanın en kalabalık eyaletidir.
Afrika Birliği Meclisi'nin 37. Olağan oturumu sırasında, Somali Devlet Başkanı'nın Etiyopya güvenlik güçlerinin Addis Ababa'daki etkinliğe katılmasını engellemeye çalıştığını iddia etmesiyle gerilim tırmandı.
3 Nisan'da Etiyopya dışişleri bakanı, Somali federal hükümetiyle önceden koordinasyon olmaksızın Puntland bölgesinden bir heyetle ticari görüşmelerde bulundu.
Yerel medya kuruluşu Garowe Online'a göre Puntland Enformasyon Bakanı Mohamud Aydid Diriral, iddiaya göre Somali Federal Hükümeti'nin “Puntland'da Etiyopya'nın Garowe'daki Konsolosluğunu kapatma yetkisine sahip olmadığını” söyledi.
Bu, yarı özerk devletin ülkenin federal sisteminden çekildiğini ve Somali'deki merkezi hükümet tarafından kabul edilen anayasa değişiklikleri ülke çapında bir referandumda onaylanıncaya kadar kendisini bağımsız olarak yöneteceğini açıklamasından birkaç gün sonra geldi.
Somali ölümcül bir İslamcı isyanla mücadele ediyor. Somali, terör örgütü El Şebab'a karşı mücadelesinde Etiyopya dahil komşu ülkelerle birlikte çalışıyor.
Addis Ababa, Somali'deki Afrika Birliği Geçiş Misyonu aracılığıyla Somali'ye askeri personel konuşlandırdı (ATMİS).
2022'de Somali'de 5 ülkeden yaklaşık 16.000 asker bulunuyor. Bu sayı 2022'de 18.586'ydı. Haziran 2024'e kadar bir başka çekilme daha yaşanacak ve Aralık 2024'te nihai çıkışa doğru gidilecek.
Somali ve Etiyopya, Somaliland ile imzalanan mutabakatın doğu Afrikalı komşular arasında diplomatik gerilimlere yol açtığı bu yılın Ocak ayına kadar barışçıl ilişkiler yaşadı.
