Güney Afrika Seçim Mahkemesi Salı günü eski Başkan Jacob Zuma'nın yaklaşan genel seçimlerde aday olabileceğine karar vererek, kendisini sandıklara katılmaktan men eden daha önceki bir kararı bozdu.
Karar, Zuma'nın, bir zamanlar liderliğini yaptığı iktidardaki Afrika Ulusal Kongresi partisini kınadıktan sonra geçen yıl katıldığı yeni bir siyasi örgüt olan uMkhonto weSizwe Partisi veya MK adına başkanlığa aday olmasının önünü açıyor.
Güney Afrikalılar 29 Mayıs'ta ülkenin Genel Kurulunun 400 üyesini seçecek. Bir ay sonra yeni parlamentodaki milletvekilleri ülkenin cumhurbaşkanını seçecek.
Bağımsız Seçim Komisyonu daha önce Zuma'nın adaylığına itiraz edilmesinin ardından sabıka kaydı nedeniyle aday olamayacağına karar vermişti.
Güney Afrika anayasası, bir suçtan hüküm giyen ve para cezası seçeneği olmadan 12 aydan fazla hapis cezasına çarptırılan kişilerin milletvekili olarak seçimlere katılmasına izin vermiyor.
Zuma, 2009'dan 2018'e kadar olan başkanlık döneminde hükümet ve devlete ait şirketlerdeki yolsuzluk iddialarını araştıran bir adli komisyon huzuruna çıkma kararına karşı çıktığı için 2021 yılında suçlu bulunarak 15 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Ancak Salı günü yayınlanan kısa mahkeme kararında mahkeme, Zuma ve partisinin itirazının başarılı olduğunu ve adaylığına yapılan itirazın reddedildiğini duyurdu.
uMkhonto weSizwe Partisi, seçim komisyonunun Zuma'yı yasaklama kararının her zaman yanlış olduğunu düşündüğünü söyleyerek mahkeme kararını memnuniyetle karşıladı.
Sözcüsü Nhlamulo Ndhlela'ya göre, Zuma oy pusulasında partinin başkan adayı olarak görünecek, bu da onun milletvekili olarak seçilmesinin muhtemel olduğu anlamına geliyor. MK parlamento koltukları için yeterli oyu alabilecek olsa da, adayının cumhurbaşkanı seçilebilmesi için gereken parlamento çoğunluğunu kazanıp kazanamayacağı belli değil.
Ndhlela, “Mahkeme kararından çok memnunuz çünkü her zaman Başkan Zuma ve MK Partisinin haklarının korunması gerektiğini söyledik” dedi. “Bunun esas anlamı onun bizim cumhurbaşkanı adayımız olacağı ve seçimlerden sonra Meclis'te olacağıdır.”
Güney Afrika Üniversitesi'nden siyasi analist Dirk Kotze, Zuma'nın seçime katılma yasağının kendisine karşı yürütülen siyasi kampanyanın bir parçası olduğu yönündeki iddiasını desteklemek için muhtemelen mahkeme zaferini kullanacağını söyledi.
“Sanırım bunu çok kullanacak ve şöyle diyecek: Seçim Mahkemesi'nin bu kararı, sonuçta onun masumiyetine dair her zaman savunduğu şeyi ve bunun kendisine karşı siyasi bir strateji olabileceği gerçeğini doğruluyor.” ” dedi Kotze.
Kotze, mahkeme kararının kendisine cumhurbaşkanı adayı olmasına veya cumhurbaşkanı seçilmesine izin vermediğini de sözlerine ekledi.
“İki dönem başkan olarak görev yaptı. Bu çok açık. Ve Anayasa, bir kişinin yaşamı boyunca toplamda yalnızca iki döneme izin veriyor. Dolayısıyla kendisini cumhurbaşkanı adayı olarak sunmasının hiçbir yolu yok.”
