Uganda, halkını uzun zamandır tehdit oluşturan sivrisinek kaynaklı hastalığa karşı korumaya yardımcı olmak için ülke çapında bir sarıhumma aşı kampanyası başlattı.
Sağlık bakanlığında aşılamadan sorumlu yetkili Dr. Michael Baganizi, Nisan sonu itibarıyla Ugandalı yetkililerin hedeflenen 14 milyon kişiden 12,2 milyonuna aşı yaptığını söyledi.
Baganizi, Uganda'nın artık uluslararası sağlık düzenlemesi olarak ülkeye gidiş ve dönüş yapan herkesin sarı humma aşı kartına sahip olmasını zorunlu kılacağını söyledi.
Aşı Tereddütleriyle Mücadele
Ugandalı yetkililer, Doğu Afrika ülkesindeki sağlık hizmeti sağlayıcılarını endişelendiren genel aşı tereddüt atmosferinde, bu zorunluluğun daha fazla insanı sarıhumma aşısı olmaya zorlayacağını umuyor.
Tek doz aşı, 1 ila 60 yaş arasındaki Ugandalılara ücretsiz olarak sunuldu. Başkent Kampala ve diğer yerlerdeki aşı merkezleri okulları, üniversiteleri, hastaneleri ve yerel yönetim birimlerini içeriyordu.
Bundan önce Ugandalılar sarı humma aşısını özel kliniklerde yaptırmak için genellikle 27 dolar ödüyordu.
Sarıhumma için Yüksek Risk
45 milyon nüfusuyla Uganda, Afrika kıtasında sarıhumma salgını açısından yüksek risk altında olarak sınıflandırılan 27 ülkeden biri. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, hastalıktan dolayı dünya çapında her yıl yaklaşık 200.000 vaka ve 30.000 ölüm meydana geliyor.
Uganda'nın en son salgını bu yılın başlarında Buikwe ve Buvuma'nın merkez bölgelerinde bildirildi.
Sarı humma, enfekte sivrisineklerin ısırmasıyla bulaşan bir virüsten kaynaklanır. Enfeksiyonların çoğunluğu asemptomatiktir. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre semptomlar ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, iştahsızlık ve bulantı veya kusmayı içerebilir.
Sarıhummaya Karşı Küresel Strateji
Uganda'nın aşılama girişimi, 2017 yılında DSÖ ve BM Çocuk Ajansı gibi ortaklar tarafından sarıhummanın 2026 yılına kadar ortadan kaldırılmasına yönelik başlatılan küresel stratejinin bir parçası. Amaç, Afrika ve Amerika'da neredeyse bir milyar insanı korumak.
Sonuçları geçen yıl yayınlanan bu stratejinin ara dönem değerlendirmesi, yüksek riskli Afrika ülkelerinde Ağustos 2022 itibarıyla 185 milyon kişinin aşılandığını ortaya çıkardı.
Uganda'da çoğu kişi, Güney Afrika gibi varışta aşı kanıtı talep eden ülkelere seyahat ederken sarıhumma aşısı oluyor.
Kullanılmayan Aşı Dozları
Başkent Kampala'nın bir banliyösünde aşı merkezi olarak belirlenen özel bir hastanede çalışan hemşire James Odite, AP'ye yaptığı açıklamada, sarı humma aşı kampanyasının kapanmasından sonra yüzlerce dozun kullanılmadan kaldığını söyledi. Gelecekteki kitlesel bir kampanyada kullanılacaklar.
Odite, aşı konusunda tereddütlü kişilerin dile getirdiği sorunlar arasında “hükümetin onlara son kullanma tarihi geçmiş aşıları vermek isteyip istemediği” sorusunun da yer aldığını söyledi.
Bağışıklama yetkilisi Baganizi, Uganda hükümetinin, yetkililerin insanlara aşıların hayat kurtardığını söylediği toplumsal “duyarlılaştırma” oturumlarına yatırım yaptığını söyledi.