Kongo polisi, bu hafta başında ülkenin suikasta kurban giden bağımsızlık lideri Patrice Lumumba'nın Kongo'nun başkenti Kinşasa'daki mozolesine zorla girme ve vandalizm nedeniyle altı kişiyi tutukladı.
Yetkililere göre, Pazartesi günkü zorla girme sırasında, eski liderin suikasttan sonra kalan tek parçası olan altın kaplamalı tek dişin bulunduğu kutu vandallar tarafından kırıldı. Dişe ne olduğu hemen belli olmadı.
Polis Çarşamba günü geç saatlerde altı kişinin tutuklandığını duyurdu ve hâlâ iki şüpheliyi daha aradıklarını söyledi.
Ülkenin içişleri bakanı Jacquemin Shabani gazetecilere, zorla girme sırasında Lumumba'nın dişinin hasar görmediğini söyledi.
Bakan, daha fazla bilgi vermeden, “Kalıntıların güvende olduğundan ve korunduğundan emin oluyoruz” dedi.
Lumumba'nın dişinin 2022'de eski sömürgeci Belçika'dan dönüşü Kongo'da kutlanmış, insanların saygılarını sunabilmesi için diş geniş ülkenin dört bir yanına götürülmüştü.
Lumumba'nın torunlarından Jean-Jacques Lumumba, Associated Press'e telefonda “Bu eylemin faillerinin tutuklanmış olmasından mutluyuz” dedi.
“Ancak türbenin ülke yetkilileri tarafından terk edilmiş olmasından üzüntü duyuyoruz” diye ekledi. “Kesin olan şey, kutsal emanetin şu anda adını veremediğimiz çok güvenli bir yerde olduğu.”
Lumumba, sömürge yönetiminin sona ermesine yardımcı olan milliyetçi aktivist olarak geniş çapta selamlanıyor. Kongo'nun ilk başbakanı oldu ve Afrika'nın en umut verici yeni liderlerinden biri olarak görüldü, ancak 1961'de bir yıl içinde suikasta kurban gitti.
Herhangi bir mezarın hac yeri haline gelmesini engellemek için cesedi parçalandı ve asitle eritildi.
Kongo'daki birçok kişi için Lumumba, ülkenin bağımsızlığından sonra elde edebileceği olumlu gelişmelerin simgesi. Bunun yerine, geniş maden zenginliklerini tüketen onlarca yıllık diktatörlük batağına saplandı.
Tutuklanan, hapse atılan ve daha sonra öldürülen Lumumba askeri bir darbeyle devrildi. Ayrılıkçıların suçlandığı suikast, daha sonra Zaire olarak yeniden adlandıracağı ülkeyi 1997'deki ölümüne kadar Batılı güçlerin desteğiyle onlarca yıl yöneten Mobutu Sese Seko'nun yükselişinin önünü açtı.
Lumumba'nın katilleri Kongolu olmasına rağmen, komünist bağları nedeniyle Belçika ve ABD'nin suç ortaklığına ilişkin sorular devam ediyordu.
Geriye kalan tek dişi, vücudunun yok edilmesini denetleyen Belçika polis komiseri tarafından saklandı. 2016 yılında polis komiserinin kızının dişine Belçikalı yetkililer tarafından el konuldu.
Diş, Kongo'nun Belçika kolonisi olduğu dönemde ülkesinin uğradığı suiistimallerden duyduğu üzüntüyü dile getiren Belçika Kralı Philippe'in ziyaretinin ardından Kongo'ya iade edildi.