Temmuz 2024'ten bu yana Çad'da yaşanan yıkıcı sel felaketi, yaklaşık iki milyon insanı kasıp kavurdu ve bu durum, yakın zamandaki en şiddetli felaketlerden biri oldu.
Evler yıkıldı, hayatlar mahvoldu. Sel suları yükselirken sayısız aile, taşıyabildikleri eşyaları alarak yüksek yerlerde güvenlik arayışına girdi.
Bu felaketten etkilenmeyen bölge kalmadı.
Çok sayıda kişi her şeyini kaybetti, 13.000'den fazla kişi yerinden edildi ve geçici kamplara sığınmak zorunda kaldı.
Evinden zorla çıkarılan bir kadın olan Gloria Nadgitssen, çaresizliğini şöyle dile getirdi: “Burada yaşıyorum. Uyuduğum yer burası. Tek yemem gereken bu. Su her şeyi mahvetti; pirinci, kuzukulağı, bamyayı. Her şey sular altında.”
Küresel iklim krizi; sel, kuraklık ve kasırga gibi doğal afetlerin sıklığını ve şiddetini artırıyor; sağlık, eğitim ve tarım sistemlerini zayıflatıyor ve sayısız bireyin yaşamını ve geçimini yok ediyor.
İklim değişikliğinden en çok etkilenen ve iklim değişikliğiyle mücadele konusunda en az donanıma sahip ülkeler arasında yer alan Çad gibi ülkeler şu anda ciddi insani zorluklarla karşı karşıya.
Çad'ın başkenti N'Djamena'da, Chari Nehri ve onun kolu Logone Nehri'nin Ekim ayındaki yoğun yağışlar nedeniyle benzeri görülmemiş seviyelere yükselmesi ve tüm mahalleleri sular altında bırakması nedeniyle bölge sakinleri kendilerini çaresiz bir durumda buldu.
Yükselen sel suları, özellikle Chari-Baguirmi yerinden edilen kamptakiler olmak üzere kadınlar ve kızlar için tehlikeleri artırdı.
Ebe Lucille Denembaye yürek parçalayan bir hikaye paylaştı: “Kocası kendisine HIV bulaştıran bir kadınla tanıştım. Henüz yirmi yedi yaşında, beş çocuk annesi ve evi yıkılmış durumda. Artık çocuklarına bakamıyor; barınağı ve yiyeceği yok. Durumu gerçekten vahim” dedi.
Sağlık, gıda, barınma, temiz içme suyu gibi temel hizmetlerden bir anda mahrum kalan anne adayları için doğum, hayati bir çileye dönüştü.
Ayrıca yetersiz beslenmeyle karşı karşıya kalan anneler, bebeklerine süt sağlayamadıklarını fark etti.
Yerinden edilmiş kadın Chanceline Milamem şöyle yakındı: “Bana bak! Yiyecek olmadığı için çok zayıfladım. Yiyecek olsaydı yiyebilirdim ve bebeğim için süt üretebilirdim ama hiçbir şey yok ve bebeğim zayıflıyor. Her gün kilo veriyorum. Çok şükür ebeler benimle çok iyi ilgileniyorlar.”
Yaklaşık 4.000 kişi Çad'ın başkenti N'Djamena'nın Toukra bölgesindeki Chari-Baguirmi yerinden edilmiş kampına sığındı.
Okulların kapılarını kapatması nedeniyle özellikle ergenlik çağındaki kızlar için şiddet ve sömürü riskleri arttı.
Buna yanıt olarak, Birleşmiş Milletler'in cinsel sağlık ve üreme sağlığına odaklanan kuruluşu UNFPA, bu acil ihtiyaçları karşılamak için devreye giriyor.
Chari-Baguirmi gibi yerinden edilmiş kamplar da dahil olmak üzere Çad'ın her yerine toplam 248 insani yardım ebesi gönderildi.
Bu ebeler, obstetrik acil durumlarla ilgilenmek ve şiddet mağdurlarına destek sağlamak için özel olarak eğitilmiştir.
UNFPA ayrıca onlara güvenli doğum ve tecavüzün klinik yönetimi için gerekli kaynakları da sağladı.
24 Kasım 2024'te sona eren COP29 iklim konferansı, iklimle ilgili finansmanın 2035 yılına kadar yıllık 300 milyar ABD dolarına ulaşması için yeni bir kolektif hedef de dahil olmak üzere, iklim eylemi konusunda önemli küresel anlaşmalara imza attı.
Artık bu anlaşmaların uygulanması ve Çad gibi iklim açısından hassas ülkelerdeki felaketlerden etkilenen kadın ve kızlara özel fon ayrılması gerekiyor.
Uyum ve dayanıklılık stratejilerine yapılan yatırımlar, kadınları ve kız çocuklarını gelecekteki iklim bağlantılı felaketlerden korumak için hayati önem taşıyor.
Bu, iklim adaletinin özünü somutlaştırıyor.